بسیاری از مردم این کشور خسته از زخم جرم و جنایت و آدمکشی امیدوارند که انتخابات شروعی تازه را برای این کشور رقم بزند. اما همین انتخابات موجب شده تا آمار کشتار در گواتمالا در چند ماه اخیر از میانگین سالهای گذشته بسیار فراتر رود.
از آغاز تبلیغات انتخاباتی در این کشور تنها نزدیک به 50 نامزدهای انتخاباتی در خشونتهای گسترده و خونین کشته شدند.
کار به آنجا رسید که سازمان عفو بینالملل و سازمان ملل متحد در نامههایی خواستار کنترل خشونتهای انتخاباتی شدند. این انتخابات که یک دهه بعد از پایان 36 سال جنگ داخلی در این کشور برگزار می شود برای آینده گواتمالا بسیار سرنوشتساز است.
نکته جالب توجه در این انتخابات که مایه ناامیدی ناظران خارجی شده این است که بسیاری از نامزدهای محلی این انتخابات از اعضای گروه های مجرم و باندهای مواد مخدر هستند.
نامزدهای انتخاباتی که مانولو خوانده میشوند اغلب کلاه کابویی به سر دارند و پیراهن سفید بلند میپوشند.
آنها در تمام ایام انتخابات با سفر به مناطق فقیرنشین کشور به دادن غذا و دارو و مایحتاج ضروری مورد نیاز مردم میپرداختند، اما بلافاصله بعد و با تاریک شدن هوا حتی یک ساعت هم در این مناطق دوام نیاورده و به شهرهای بزرگ میرفتند تا استراحت کنند. این نمایش خیریه از صبح روز بعد دوباره شروع میشد.
یکی از این نامزدها مانوئل کاستلو از اعضای کنگره گواتمالاست که برای به دست آوردن عنوان شهرداری شهر جوتیاپا نزدیک مرز السالوادور تلاش میکند.
او یکی از رهبران باند قاچاق کوکائین و ماشین شهر جوتیاپا هم هست و اکنون سال هاست که سازمانهای فرامرزی مبارزه با مواد مخدر در جست و جوی او هستند و در حال کامل کردن مدارک برای دستگیری اش.
آمریکا ورود کاستلو را به خاک این کشور ممنوع کرده و برای او حکم دستگیری صادر کرده است. 2 سال پیش حزب یو انای که از احزاب بزرگ گواتمالاست کاستلو را که در این حزب عضویت داشت از حزب اخراج کرد. دلیل این اخراج هم آشکار شدن فعالیتهای قاچاق او و رابطهاش با مافیای مواد مخدر آمریکای جنوبی بود.
این اتفاقات کاستلو را از شرکت در انتخابات امروز بازنداشت و او اکنون به عنوان یک نامزد مستقل و نه حزبی در این انتخابات شرکت میکند. در کشور گواتمالا معمولا جرم و جنایت مانع از رسیدن اشخاص به عنوان های سیاسی نمیشود.
در میان نامزدهایی که امروز برای وارد شدن به پارلمان یا کاخ ریاست جمهوری با هم رقابت میکنند سیاستمدارانی هستند که با باندهای جرم و جنایت، باندهای مواد مخدر،
گروه های سرقت و باندهای قاچاق سلاح رابطه دارند.
یکی از این افراد افرین ریوس مونت 81 ساله از رهبران سابق قومیدر گواتمالاست که به خاطر قتل عام ده ها هزار سرخ پوست مایایی در اواخر دهه 1980 به نسل کشی متهم است.
او اکنون به خاطر تبلیغات انتخاباتی پرخرجش از شانس خوبی برای وارد شدن به پارلمان گواتمالا برخوردار است. شهرداران، اعضای شوراهای شهری و کنگره کم و بیش از تعقیب قضایی مصون هستند.
در بعضی موارد محدود وقتی یک سیاستمدار در دادگاه محاکمه میشود قاضی دادگاه
با 2 گزینه پیشنهادی از سوی متهم رو به رو میشود: پول یا مقام. فیلیپ آلستون نماینده
ویژه سازمان ملل در امور آمریکای جنوبی در توصیف این کشور میگوید، گواتمالا کشور مطلوبی است برای جنایتکاران.
در این انتخابات تا کنون نزدیک به 50 نامزد محلی کشته شده اند. سال گذشته نزدیک به 6 هزار نفر از مردم این کشور در اثر خشونتهای داخلی کشته شدند.
نزدیک به 11 سال بعد از پایان جنگ داخلی در گواتمالا و با وجود تمام شدن ظاهری درگیریهای داخلی باز هم هزاران نفر در اثر خشونتهای داخلی کشته شدند. توافقنامه صلحی که با هدف کاهش شمار ارتش و مقابله با فعالیت گروه های شبه نظامیامضا شد هیچ گاه به طور کامل اجرا نشده است.
گواتمالا حتی برای منطقهای مانند آمریکای مرکزی که به میزان بالای خشونت شهرت دارد، یک کابوس است.
بسیاری از مقامات سابق این کشور بعد از پایان دوره مسئولیت خود شرکت امنیتی خصوصی تأسیس کردهاند. در گواتمالا بیش از 120 هزار افسر پلیس خصوصی وجود دارد و حضور مردانی با اسلحه در خیابان دیگر تصویری عادی و آشناست.
این مردان مسلح جوخههای مرگ تشکیل میدهند و کودکان بیخانمان و جوانان بدون خانواده را برای عضویت در گروه های خود شکار میکنند. بسیاری از این افراد برای مافیای مواد مخدر کار میکنند.
گواتمالا یکی از مهم ترین پلهای عبور مواد مخدر به مکزیک و آمریکاست. کارشناسان تخمین میزنند که بیش از 90 درصد از کوکائین کلمبیا از طریق گواتمالا عبور میکند و به کل منطقه میرود.
اکنون به گفته سازمان ملل، مجرمان سازمان یافته به درون دولت نفوذ کرده اند. نامزد پیشروی انتخابات ریاست جمهوری گواتمالا آلوارو کلوم سیاستمدار چپ گراست که در روزهای اخیر مورد حفاظت شدید نیروهای امنیتی و محافظان شخصی قرار داشت.
سال گذشته او چند بار مورد حمله مردان مسلحی قرار گرفت که به سوی ماشینش تیراندازی کردند.
در هفتههای اخیر اما موقعیت اتو پرز مولینا نامزد محافظهکاران به خاطر شعارهای
شدید الحن او در مبارزه با جرم و جنایت و خشونت تحکیم شد و او به کلوم نزدیک شد.
مولینا مشت آهنین را شعار انتخاباتی خود قرار داده و اعلام کرده که اولین اقدام رسمیاو اعلام وضعیت اضطراری و تقویت نیروی پلیس است. گروه تبلیغاتی او هم پارچه نوشتهها و جزوههای تبلیغاتی ای با این مضمون را به دست مردم میدهند که هر مردی به یک زن، اسب و یک سلاح نیاز دارد.
مخالفان مولینا او را متهم میکنند که به خشونتهای انتخاباتی دامن زده است. آنها میگویند این نامزد محافظهکار برای پیشبرد شعارهای انتخاباتیاش به یک فضای آشفته و همراه با خشونت بسیار نیاز دارد تا بعد خود را به عنوان ناجی کشور معرفی کند.
یکی از منتقدان و مخالفان سرسخت مولینا ریگوبرتا منچو برنده جایزه صلح نوبل و از دیگر نامزدهای ریاست جمهوری است که به عنوان یک سرخ پوست شانس زیادی برای پیروزی در این انتخابات ندارد.
این زن با لباس محلی در تمامیمبارزات انتخاباتی شرکت می کند و میگوید که اگر چه میداند شانسی در این انتخابات ندارد اما برای آینده سرمایهگذاری و تلاش میکند.
الگوی او به گفته خودش، مورالس اولین رئیس جمهوری بومیبولیوی است. بر خلاف دیگر نامزدها کاستلو کمتر در محافل عمومیحاضر میشود و علاقهای به جمعهای عمومیو مردمیندارد. کاستلو به چند قتل سیاسی نامزدهای انتخاباتی محلی متهم است.
گواتمالا تا یک دهه پیش، بیش از 36 سال درگیر خشونت و جنگ داخلی بود. در این جنگ چپهای مایایی بومیاز یک سو و ارتش مورد حمایت آمریکا از سوی دیگر، رو در روی یکدیگر قرار گرفتند. در این جنگ بیش از 200 هزار نفر که غالباً هم غیرنظامیهستند کشته یا ناپدید شدند.
با وجود اینکه گزارشها نشان میداد 93 درصد از همه خشونتها و کشتارهای صورت گرفته در این جنگ کار نیروهای امنیتی بوده اما هیچ اقدامیبرای رسیدگی به این اتهامات و کشتارها صورت نگرفت.
گواتمالا یکی از آشفتهترین جوامع آمریکایی است. فقر در این کشور بسیار گسترده است و بیشتر در میان اقوام بومیدیده میشود. رئیس جمهور فعلی این کشور اسکار برگر از کشاورزان ثروتمند گواتمالاست که در 2003 با پیروزی درانتخابات به این سمت انتخاب شد.
مبارزه با فقر، فساد و جرم و جنایت از اولویتهای برگر بود اما موفقیت چندانی در این زمینه به دست نیامده است.
نامزدهای مافیایی
درمیان نامزدهایی که امروز برای وارد شدن به پارلمان یا کاخ ریاست جمهوری با هم رقابت میکنند سیاستمدارانی هستند که با باندهای جرم و جنایت، باندهای مواد مخدر، گروه های سرقت و باندهای قاچاق سلاح رابطه دارند.
یکی از این افراد افرین ریوس مونت 81 ساله از رهبران سابق قومیدر گواتمالاست که به خاطر قتل عام ده ها هزار سرخ پوست مایایی در اواخر دهه 1980 به نسل کشی متهم است.
او اکنون به خاطر تبلیغات انتخاباتی پرخرجش از شانس خوبی برای وارد شدن به پارلمان گواتمالا برخوردار است. شهرداران، اعضای شوراهای شهری و کنگره کم و بیش از تعقیب قضایی مصون هستند.
اشپیگل 7 سپتامبر
بی بی سی 6 سپتامبر